Wandelen op Spitsbergen

Inleiding:

In de zomer van 2008 hebben René, Dave en Jan een meerdaagse hike op Spitsbergen gemaakt. Het was de eerste keer dat W.A.U. een georganiseerde tocht heeft gelopen. Dit omdat ongeorganiseerd wandelen daar niet mogelijk is. Het werd hun meest noordelijke wandeling  ooit, maar zeker niet hun minste tocht!
Hieronder volgt het reisverslag van die vakantie.

Maandagavond half tien Oslo. W.A.U. is onderweg naar Spitsbergen, maar slaapt vannacht hier in een hostel met een groep van in totaal 13 personen van reisorganisatie HT. Oslo heeft niet de magie die het altijd had, ondanks dat Bruce Springsteen vanavond optreedt. Zo'n 110 euro voor een kaartje vinden we toch teveel geld. Zeker als m'n digitale camera het dan ook nog begeeft. Althans: de digitale zoeker, waardoor mooie foto's maken een stuk lastiger wordt.
Veel wachten en kaarten. Dave stuitert, de whisky door zwager Johan geschonken smaakt matig en ik denk dat een aantal mensen van de groep ons wel erg veel zal vinden praten. Daar hebben ze gelijk in.
Vroeg terug uit de stad. Het nieuwe operagebouw zal vast veel toeristen gaan trekken. Dat van Sydney vind ik nog mooier, maar veel meer ken ik er niet waar ik dan van vind.
Om half tien ligt iedereen in bed. We zijn de stappers van deze groep, maar dan in de andere zin van het woord.

Ook vandaag om zes uur op. Dat noemen ze dan vakantie... Ingemaakte haring bij het ontbijt geeft meer dat gevoel; thuis eet ik dat niet op dat moment.
Vliegen gaat redelijk snel en ondanks een tussenlanding in Tromso zijn we aan het begin van de middag in Spitsbergen. Van bovenaf veel sneeuw; bij het vliegveld slechts een enkel veldje. Het is bewolkt, winderig, maar donker wordt het niet. Je zit halverwege de Noordpool en Noordkaap. 's Nachts is dat heel vreemd: je kunt niet zien of het drie uur 's nachts of drie uur 's middags is. Het dorp Longyearbyen ligt een uur lopen vanaf het vliegveld en de camping (die ligt namelijk naast het vliegveld) en is een stuk groter dan verwacht. Het dorp is kleurrijk, doordat alle huizen in verschillende kleuren zijn geverfd. Het bord met ijsberen staat aan het begin van het dorp.

Waarschijnlijk het meest gefotografeerde bord van Spitsbergen.

Er is zowaar een winkelcentrum, een wandelboulevard en er zijn diverse souvenirshops. We bekijken niet alles, want morgen zitten we hier nog een dag. Jan, onze gids, moet dan onder andere vergunningen en een zwaar kaliber geweer ophalen, flink wat boodschappen doen en heel veel andere zaken regelen.
Niet afgesproken, maar omdat er niet zo heel veel horeca zit ook niet onverwacht, komen we alle 13 in dezelfde pizzeria terecht. Prima eten en nog redelijk betaalbaar ook. De hele groep gaat richting camping, alleen René en ik halen nog een afzakkertje in een bar. Er is een verbazingwekkend grote keuze in whisky's. De weg zelf terugvinden is hier niet zo moeilijk. 

De wind is fors toegenomen, maar verder is er weinig veranderd. Geen donker maakt slapen toch wat lastiger. Op de camping is gelukkig een algemene ruimte waar je lekker binnen kunt zitten. Wel de schoenen uitdoen. De winkels gaan pas om tien uur open, dus ontbijt moet nog even wachten. De dag brengen we door met wachten, rondslenteren, winkelen en cultureel doen. Niet dat er zo heel veel winkels of cultuur is, maar dat mag de pret niet drukken. De plaatselijke horeca vaart er wel bij, ondanks dat je pas vanaf vijf uur alcohol kunt krijgen.
Om half zeven verzamelen we allemaal om weer pizza te eten, Terug bij de camping krijgen we allemaal voedselpakketten en overige spullen. Ik ben benieuwd hoe dat allemaal in de rugzak gaat passen. Ik kies maar een zware, maar kleine zak uit. Mijn rugzak is niet zo heel groot. Wij zijn duidelijk gewend minder mee te nemen.
Er wacht ons nog een vervelende verrassing: door de storm is er een tentstok gebroken. Met ducktape en een overzetbuisje repareren we het, maar een goed gevoel geeft het niet. We moeten immers nog ruim een week in de wildernis kamperen. De planning was al dat dit de laatste tocht voor onze tent zou zijn, maar nu weten we het zeker. In de hut op de camping maar even een slokje whisky voor de cooling-down.

Vijf uur op en alles inpakken. Dave sjouwt de twarp, warp, tarp, turk, of hoe dat ding ook mag heten. We lopen naar de boot en stappen met wat moeite aan boord. Het waait hard en de boot schommelt flink. Gelukkig dat het vannacht niet zo heel hard waaide, want we maken ons toch wat zorgen over de tent.
Een paar uur varen naar Pyramiden. Ondanks de mooie uitzichten slapen we nog wat bij. Bij de gletsjer krijgen we whisky met gletsjerijs van een paar duizend jaar oud en even later een lunch. Zalm van de bbq. René en Dave houden niet van zalm, maar ook zij halen nog een tweede portie. Nog een klein stukje varen en dan bereiken we het werkelijke doel van deze reis. De rest van de mensen aan boord krijgt een rondleiding door het verlaten Russische mijnwerkersstadje. Ooit leefden hier 800 mensen, nu 4. Er is verder helemaal niets.
De (ik geef het toe: door mij bedachte) legende rondom de naamgeving van dit dorp is als volgt. De naam Pyramiden is ontstaan toen hier ooit een Egyptenaar de meest noordelijke shoarmatent opende. Er kwamen niet zo heel veel klanten, dus hij moest aan promotie doen. Dit loste hij op door de top van een berg in de vorm van een piramide te hakken. 

Groepsfoto in Pyramiden.

Met de bepakking op lopen we weg. Het geweer is geladen en hangt schietklaar op de borst. Het gevaar voor ijsberen wordt misschien wel iets overschat. Je moet hier bijvoorbeeld altijd bij elkaar blijven en 's nachts wachtlopen.
Het is een paar kilometer lopen en tot mijn verbazing voornamelijk over een onverharde weg. De waterleiding is gedeeltelijk ingestort, net als een aantal bruggen. Bij een meertje zetten we de tentjes op. We hebben een kilometer of zeven gelopen zien we op de GPS van ''andere'' Jan, maar het is heerlijk om eindelijk in het ultieme niets te staan. Noordelijker dan we ooit geweest zijn.
De blauwe lucht van vanmorgen is weg, maar de bewolking hangt gelukkig vrij hoog. 
Koffie, soep, een beter te eten dan verwacht buitensportmaaltijd, nog meer koffie en tenslotte whisky. Ondertussen hebben we kampvuur. Wel vreemd al dat hout, want op heel Spitsbergen groeien geen bomen. We slaan een flinke deuk in onze voorraad whisky, blijven tijdens de eerste wacht ook op (wij hoeven deze nacht geen wacht te houden) en liggen na afloop nog lang te lachen in de tent. René heeft te veel gedronken en is toch van mening dat hij de bob is.

Om zeven uur wekt de laatste wacht iedereen. De bedoeling is twee uur later te lopen, maar de groep is zo snel dat we tijd overhouden. Muesli als ontbijt en hartkeks voor de lunch. Het is een zware dag vandaag. Er ligt meer sneeuw dan de afgelopen tien jaar en daardoor moeten we kilometers over sneeuwvelden lopen. Soms zak je weg tot over je knieën. Zwaar lopen, zeker voor degene die voorop loopt.
De hoogtemeters vallen mee. De dalen brengen ons aan de andere kant van het schiereiland. Het weer valt zeker niet tegen. Weliswaar schijnt de zon amper, maar er staat over het algemeen ook niet zo heel veel wind. Soms een enkel sneeuwvlokje of druppel ijzel, maar die horen er hier eigenlijk ook wel bij.

Weinig hoogteverschillen vandaag.

Heel bijzonder: we zien onderweg andere mensen kamperen en later ook voetsporen in de sneeuw. Waarschijnlijk horen ze bij elkaar, maar het klopt niet met het beeld dat je hier helemaal alleen bent. Ik sta ook versteld van het aantal plantjes dat hier bloeit en weet te overleven. In sommige stroompjes smeltwater komen zelfs algen voor. Verder heel veel fossielen. Er was hier vroeger heel duidelijk een zee: mossels, zee-egels en zeepokken bewijzen dat.

Korstmossen zien we ook volop.

Aan het einde van de lange dag moeten we nog best lang zoeken naar een kampeerplekje. De wind waait hier stevig en we willen toch graag wat beschut staan. Dave verhuist naar een andere tent, dus hebben we maar last van twee paar zweetvoeten. De schoenen zijn volledig doorweekt en de sokken nat. Toch teveel door sneeuw gelopen en beekjes doorgestoken. 
De boerenkool smaakt prima, maar omdat het vrij koud en guur is duiken we snel daarna de tent in. Voor die tijd toont Jan ons zijn schietcapaciteiten. Laat de ijsberen maar komen!
Dave veroorzaakt nog een nieuwe klassieker: hij wast zijn voeten. Dat heeft hij voor W.A.U.-leden nog nooit gedaan! Dat hij niet meer bij ons in de tent slaapt heeft een andere reden.

Wachtlopen van één tot drie. De vier uur slapen daarna zijn een stuk aangenamer. Havermout als ontbijt. Eerlijk is eerlijk: de smaak valt me 100% mee.
We lopen het eerste stuk langs de kust. Ondanks het grijze weer maak ik weer veel foto's. De wind maakt het pittig, maar het is nog droog.

W.A.U. op Spitsbergen

Later op de dag verandert dat en gaat het regenen. Helaas blijft dat zo en is het ook tenten opbouwen en eten koken in de regen. Jammer, want dan is het toch wel heel veel tijd in een tentje.
Na de kust volgen we een smeltrivier stroomopwaarts. Qua sneeuwvelden valt het mee vandaag: slechts één iets grotere. Wel veel moerasachtig terrein. Dit komt vooral door de permafrost. Alleen het bovenste laagje ontdooit en het smeltwater kan niet weg.

Afwisselende landschappen genoeg.

De kampeerplek is perfect, op één ding na: hij ligt aan de andere kant van een diepere rivier. Alleen René heeft pech en wordt nat. Verder hebben de meeste mensen natte voeten, maar dat komt vooral door het doorwaden van de vele stroompjes en moerasachtige stukken. Gamachsen zorgen ervoor dat het doorsteken meestal droog verloopt.

Meestal blijf je droog.

Soep in de tent en rijst onder de twarp (of hoe dat ding ook mag heten). Ook dit smaakt beter dan verwacht. Saroma als toetje; wat een luxe. Het (mot)regent weer wat en daarom duiken we snel de tent weer in.

Vandaag de laatste wacht: die van vijf tot zeven. Lijkt leuker dan het is: we verkleumen, worden nat (de twarp is om zes uur weggewaaid) en kunnen niet meer opwarmen voor we gaan lopen. Lang leve de oploskoffie. Mede vanwege het slechte weer is iedereen vrij snel klaar met muesli eten en inpakken. Teva's aan; de rivier staat hoger dan gisteren. Sommige reisgenoten doen het met hun gamachsen en regenbroek. Soms gaat dat goed, maar ik hou m'n schoenen liever zo lang mogelijk droog. 
Wat minder goed gaat is het oversteken van een modderveld na een paar kilometer. De modder zuigt je vast en zeker René bevrijden kost heel veel tijd. Met veel pijn, moeite en een touw krijgen we hem er uit.

René redden uit de modder.

Dit is ook één van de redenen waarom we maar negen kilometer op een hele dag afleggen, De andere redenen zijn een stuk mooier: het maken van heel veel foto's, het vele klimmen en dalen en af en toe een pauze. Het weer verbetert gelukkig ook heel snel en zelfs de wind gaat weg.
De mooiste dag tot nu toe. Kale landschappen, besneeuwde toppen, om kloven heen lopen, sneeuwvelden oversteken; gewoon heel erg genieten. Wandelen door een arctisch landschap.

Sneeuwvelden kruisen

Een aantal mensen heeft het zwaar. We herverdelen nog wat bagage, want iemand achterlaten wil niemand (nog afgezien van het feit dat dat niet eens kan). Om dezelfde reden stoppen we om een uur of vier. Nog twee uur verder lopen is voor sommigen te zwaar op dit moment.
De kampeerplek is er één uit het boekje: vlak, droog en een uitzicht om te zoenen. Wel zijn we blij dat we op een therm-a-rest matje slapen, want we liggen op een keienveld. Omdat we op een grote open plek staan leggen we maar grote stenen op de haringen. Wegwaaien hebben we niet zo veel zin in. Dat gebeurt ook niet: het blijft vrijwel windstil en zelfs de zon gaat schijnen.

De koks van vandaag onder de twarp.

Ook vandaag smaakt het eten weer lekker. Eerlijk is eerlijk: er bestaan dus ook lekkere buitensportmaaltijden. We eten vroeg en iedereen ligt ook weer vroeg in bed. De eerste wacht duurt daardoor zeker een uur langer. Wij zijn van elf tot één aan de beurt en slapen zowel daarvoor als daarna een paar uur.

Wat een feest: blauwe lucht en zon bij het opstaan. Ik loop zelfs een stukje in korte broek vandaag. Later neemt de bewolking weer toe en gaan de broekspijpen er weer aan. De warmte heeft één nadeel: de sneeuw is erg zacht. En we moeten een flink aantal sneeuwvelden over vandaag. Die sneeuwvelden zijn ook de reden dat we een andere route lopen dan gepland. Sporen omhoog is extra zwaar.

De hele groep (minus de fotograaf) loopt in hetzelfde spoor.

Op een gegeven moment zakken we zo ver door de sneeuw heen en komen in een riviertje of meertje terecht. Water tot boven de knieën. Gamachsen en waterdichte schoenen helpen dan ook niet meer. Aan het einde kan iedereen letterlijk zijn schoenen leeggieten. Een paar stukken door riviertjes waden helpt ook niet echt.

We hebben toch allemaal al natte voeten.

Vrij veel hoogtemeters vandaag. Zowel aan het begin als aan het einde van de dag zitten wat pittige stukjes. We zijn om een uur of vier weer op de kampeerplek bij Pyramiden. Een uurtje daarvoor een hele grote krachtige waterval. Hij staat niet op de kaart en wij geven hem daarom zelf maar een naam: Jan's Falls. We zijn niet de eerste mensen hier (er staan wat Russische teksten), maar erg vaak zullen hier geen mensen komen. Die er komen maken ongetwijfeld ook veel foto's.

Jan's Falls

Als de tenten staan eerst de natte schoenen uit en de teva's aan. Lekker om weer eens droge voeten te hebben. Het eten is deze keer niet mijn smaak; gelukkig heb ik twee pakken spaghetteria in m'n rugzak gestopt. De saroma is wel gelukt. Met dank aan de twee assistent-koks natuurlijk.
De sfeer in de groep is erg goed en de nodige grappen en grollen vliegen heen en weer. Niet te ontkennen valt dat W.A.U. soms wel heel erg nadrukkelijk aanwezig is. Jan is een geschikte reisleider, om maar eens een klassieker te citeren.
Na de koffie gaan veel mensen naar bed, maar René en ik lopen tot elf uur wacht. We signaleren alleen een gecamoufleerde zwarte ijsbeer en introduceren een wachtwoord. Dat laatste blijkt de volgende ochtend niet gehaald te hebben.
Whisky, nootjes en worstjes bij het kampvuur maken dat de wacht voorbij vliegt. Het eerste uur van de mannen na ons blijven we ook maar zitten.

Bijna de hele dag zonnig met wat lichte bewolking. Spitsbergen op z'n mooist. De zware wandeling lijkt een stuk lichter. Aan de andere kant: het is ook een makkelijke dag vandaag. Na het verlaten dorpje volgen we de kustlijn. Aan de overkant van de baai de gletsjers die we vanaf de boot zagen. Denken we die eerst nog te bereiken, later realiseren we ons dat dat veel te ver weg is. Lastig afstanden schatten hier.

Lopen langs de kust.

Was het stukje langs de kust een paar dagen geleden wat saai, dit is een hoogtepunt. Komt natuurlijk ook door de blauwe lucht in combinatie met de witte sneeuw. Het landschap lijkt ons goed gezind vandaag. Er zijn dagen dat dit oerlandschap ons lijkt te weren, maar nu lijken we welkom te zijn.
De vlakte oversteken gaat weer vergezeld van veel rivieroversteken. De teva's blijven uit; gamachsen zijn voldoende. Aan de overkant zetten we de tentjes op. Het is een vrij lange dag geweest, maar dat komt vooral door de lange zonnige pauzes. Dan is even blijven liggen of zitten net wat aantrekkelijker dan verder lopen.
De kampeerplek is winderig met een zompige ondergrond. Zo zompig dat het water al snel in de tent staat. Tijd om hem te verplaatsen naar een droger, maar erg schuin, plekje.
Na de in mijn ogen zeer matige maaltijd duiken we snel de tent in. Uit de wind en in de warme slaapzak. Door de zon op de tent is het de minst koude nacht. Het verschil tussen dag- en nachttemperatuur is nihil. Je kunt hier echt met de noorderzon vertrekken.

Deze foto kan 24 uur per dag genomen zijn.

Nooit gedacht dat ik me nog eens op havermout zou verheugen, maar deze morgen is dat wel zo. Misschien honger gekregen tijdens de ''hondenwacht''? Ondanks dat de tentjes vandaag blijven staan duurt het langer voor we op stap gaan deze morgen. Met alleen wat dagspullen lopen we richting gletsjer. Na een uurtje zijn we er. De ijzers gaan onder de schoenen en genieten maar.

Op de gletsjer.

Alles zat mee: zon, blauwe lucht, het uitzicht en het lopen zelf. Licht stijgend lopen we tot bijna bovenop. Daar ligt meer sneeuw dan ijs en zakken we weg. Naar de kant de rotsen op voor een lange pauze en de lunch. Met je gezicht in de zon liggen. Het lijkt wel een vakantie in een vakantie. De noordelijkste plek waar ik waarschijnlijk ooit in mijn leven zal komen.

Pauze.

Uitzicht.

Terug maken we wat minder foto's; de zon staat nu aan de verkeerde kant; niet omdat het niet mooi is. Deze dag is als de kers op de appelmoes. Je had het niet willen missen.
Terug bij de tent waait het een stuk minder hard dan gisteren. Lekker in de zon zitten en de schoenen maar weer eens drogen. De oploskoffie gaat hard, maar ook voor het eten drinken we een kopje. De maaltijd Lange Mars (maar niet met snelle suikers) smaakt nog lekkerder dan spaghetteria. Ook de saroma is weer goed gelukt. Inmiddels is er weer een koude, gure wind opgestoken en daarom ligt iedereen weer vroeg in bed. Jasper en Marieke hebben de eerste wacht en kopen ons om met nootjes om ook wat langer te blijven zitten. 

De laatste dag op trekking. De laatste keer brinta als ontbijt. Het stormt bijna, dus het is een wonder dat er zo weinig klonten in de pap zitten. De rugzak is de hele tocht nog niet zo licht geweest. De laatste avondmaaltijd bleek in mijn rugzak te zitten.
Door de vallei terug en de laatste rivierdoorsteken. Gelukkig ook de laatste keer natte voeten deze reis. Via dezelfde route als eergisteren langs de kust terug. De kilometers vliegen voorbij. Bij één van de pauzes zien we een poolvosje van heel dichtbij. Vooral niet voeren die beesten, want dan gaan ze geheid dood als het winter is. Er zijn hier dan echt geen mensen die ze in die periode voeren.

Deze poolvos is niet mensenschuw.

Om twee uur zijn we bij de pier. De trekking zit er voor ons op. De rest van de groep gaat volgende week nog een trekking maken. Alleen Jan (niet de gids) gaat ook naar huis. Helaas is hij zo geblesseerd dat hij niet verder kan. Ontzettend jammer voor hem.
Bijna twee uur wachten voor we aan boord mogen en de boot vertrekt. Kaarten, wafels eten en varen. Pas over half zeven zijn we in Longyearbyen. De bus van de andere bootgasten brengt ons naar het centrum. Met zweet en stinkvoeten lopen we het restaurant binnen. Maar goed dat we vorige week al gereserveerd hebben. Er wordt veel gegeten en gedronken.
Met z'n zessen halen we nog een afzakkertje en hoeven zowaar niet een uur terug te lopen: Marieke steekt haar duim omhoog en we krijgen een lift naar de camping.

Een wachtdag. Gelukkig geslapen tot negen uur. Eten, drinken, shoppen en vooral wachten. Leuke souvenirs vinden lukt niet. In de Svalbar (de Noren noemen Spitsbergen consequent Svalbard) nog wat biljarten en tafelvoetballen voor we de laatste keer pizza eten. De rest van de groep is zich dan alweer aan het voorbereiden voor de volgende trekking.

Svalbar in Svalbard.

Half vier op en een kwartier later lopen we naar het vliegveld. Zelfs gids Jan vindt dat snel. Op de luchthaven gaat het bijna mis: we krijgen in eerste instantie tickets via Kobenhavn en zouden dan ook veel later thuis zijn. Gelukkig zien we dit op tijd en komt alles nog goed.
Tenminste: tot Oslo. Toevallig zien we daar onze bagage op de band draaien en als we die weer gaan inchecken blijkt dat de rechtstreekse vlucht naar Amsterdam vandaag niet gaat. We vliegen dus toch via Kobenhavn. Als goedmakertje krijgen we een paar etensbonnen. Enfin, we komen vanzelf thuis, alleen een paar uur later. En na de nodige horeca, shops, kaartspelletjes en gesprekken ben ik om kwart over zeven gelukkig weer bij Hanneke thuis!

Jan, Jan, Jasper, Jasper, Marieke, Marly, Ronald, Roald, Robert, Eddie, Dave en René bedankt voor deze prachtige trekking!

Terug naar hikes in Europa.

Terug naar (wandel) vakanties.