Annapurna-special in Nepal

Inleiding:

Vijf jaar geleden al het besluit genomen: in 2017 gaan Sven en Jan Annapurna-special lopen. Een maand naar Nepal (nog nooit was ik zo lang zonder Hanneke weg) om daar, naar men zegt, zo ongeveer de zwaarste trekking ter wereld te maken die je nog zonder klimmen kunt doen. Waarom in 2017? Dan zijn Eljer en Jilke nog net geen vijf jaar oud (en dus niet leerplichtig, waardoor ze eventueel van school kunnen thuis blijven) en ook om nog even de tijd te hebben om te sparen. Was het het wachten waard? Zeker! Lees hieronder ons reisverslag.

Een dagje werken en Eljer en Jilke vroeg ophalen bij de BSO: vanavond ga ik immers een maand lang samen met Sven op vakantie, dus nog even spelen, knuffelen en cadeautjes geven. Een afstreeplijst en adventskalender met voor bijna elke dag een Lego-figuurtje.
Hanneke is om half vijf ook thuis en al snel de laatste keer samen eten voorlopig. Nog een paar allerlaatste knuffels en kussen en dan met de metro en HSL naar Schiphol.
We checken in, drinken nog een biertje en met een half uurtje vertraging stappen we in de A380 naar Dubai. Heerlijk zo'n groot vliegtuig en bijna meer muziek dan thuis in de kast. Zelfs de laatste CD van Marillion, F.E.A.R, en Spirit of Eden van Talk Talk behoren tot de mogelijkheden. De iPod blijft in de tas. Nog even eten in de lucht en dan proberen wat te slapen.

Zes uur vliegen, twee uur geslapen en plaatselijke tijd zes uur landen we. Meer dan vijf uur overstaptijd. Het vliegveld blijkt veel onlogischer dan gedacht: met kleine busjes naar verschillende terminals via omslachtige routes. Ontbijten, drank kopen (ondanks de tax-free beslist niet goedkoop) en koffie drinken. Daarbij krijgen we een gratis (!) fles whisky van een wildvreemde man. Die bleek naar een land te vliegen waar alcohol verboden is en besloot toen z'n net aangeschafte fles maar weg te geven. Waarschijnlijke niet de lekkerste whisky, maar wel weer een mooie anecdote erbij.

koffie op Dubai

Net na de middag de vlucht naar Kathmandu. Een stuk minder comfortabel en geen gratis eten of drinken. Net voor het donker landen we en al snel zijn we de luchthaven af. We worden opgewacht en naar het hotel gebracht. Alleen daar blijken ze niet op ons te rekenen. Na veel zoeken en in onze papieren bladeren blijkt dat er twee hotels zijn genoemd in onze reisbescheiden en dat we in de andere moeten zijn. Ze sturen een auto om ons op te halen en rond half negen zijn we dan toch op de plaats van bestemming. Snel inchecken en in het restaurant ernaast wat eten. We hebben honger en dorst. Een prima maaltijd en halverwege verhuizen we van buiten naar binnen: een gigantische hagelbui barst los. Nog een laatste biertje en dan douchen en naar bed.

Half negen op, prima ontbijtbuffet en allereerst de briefing voor onze trekking. Ook ontmoet ik onze overige reisgenoten voor het eerst. Hanneke en ik waren een weekendje wandelen tijdens de informatiebijeenkomst in Nederland. Vervolgens met Sven de stad in. Een echt plan hebben we niet. In het deel van de stad waar we heen gaan zien we weinig Westerse toeristen op straat en veel winkels zijn gesloten. Zaterdag is hier zondag?

Aap in de tempel van de apen

Al vrij snel staan we bij het tempelcomplex waar de apen zitten. Een stevige klim omhoog en bovenop redelijk wat sporen van de aardbeving van een paar jaar geleden. Toch zeker de moeite waard. Daarna lunchen op een dakterras en verder slenteren maar. We besluiten naar het tempelcomplex midden in de stad te gaan, ook al zou ook daar heel veel plat of weg zou zijn door de aardbeving. Ondanks de hoge entreeprijs beslist nog steeds de moeite waard. Niet alleen vanwege de prima espressotent. Sommige tempels en plaatsen zijn heel druk, andere sereen rustig. Inmiddels loopt het tegen vijven. Tijd om naar het hotel te gaan om wat spulletjes te dumpen en ergens te gaan eten. Sven blijkt z'n creditcard verloren te hebben en laat deze blokkeren. Gelukkig is er geen fraude mee gepleegd.

Nog steeds zie je overal sporen van de aardbeving

Het door HT, de reisorganisatie waar we onze vakantie geboekt hebben, aanbevolen tentje heeft een prachtige binnentuin, maar het eten van gisteren vonden we lekkerder. Terug naar de kamer om te douchen en de spullen te in- en herpakken en dan nog even de stad in voor een afzakkertje. We lopen een andere kant op en komen nu in een veel toeristischer deel dan vanmorgen. Nog snel twee regenjassen voor de mannen thuis gescoord en dan een biertje op een dakterras. De bar gaat dicht, dus dan nog maar een ba-co'tje op de kamer. Jetlag en het idee dat we morgen in de bus kunnen slapen zorgen er voor, in combinatie met mooie gesprekken, dat het drie uur wordt voor we gaan slapen.

Kwart over zes op. Oef. Aankleden en ontbijten. We lopen een klein stukje naar onze mini-bus en als alles en iedereen is ingeladen rijden we om een uur of acht weg. Gelukkig een redelijk comfortabele bus en vrij veel beenruimte, want we zullen pas om een uur of vijf aankomen op de plaats van bestemming.
Sven valt flauw in de bus (het is erg warm en benauwd en dat in combinatie met jetlag, weinig slaap en wat, maar zeker niet heel veel, alcohol) en slaapt wat in het gangpad. Ik slaap geen minuut. Veel file en wegen van over het algemeen redelijk goede kwaliteit. Na de stad de eerste bergpaden. Lunchen in een restaurant met gelukkig een terras in de schaduw. Het is bloedheet.
Pas kort voor we er zijn zien we de eerste echt hoge bergen. Jammer dat het zo heiig is. Alles afladen en een paar minuutjes lopen naar een soort uitzichtplateau in een dorpje, waar we ons kampement zullen opbouwen. Morgen gaan we echt beginnen.

Kamperen op een plateau

De tentjes zijn erg ruim, maar niet heel geweldig van kwaliteit. We krijgen eerst thee met een kaakje en al snel een lekkere maaltijd van rijst en een groenteschotel. En na nog een kopje oploskoffie is het negen uur en tijd om naar bed te gaan. Ik ben moe en ondanks de hoge temperatuur en donzen slaapzak val ik al snel in een diepe slaap.

Om zes uur worden we gewekt met een kopje thee in de tent en een uurtje later hebben we ingepakt, de tent afgebroken en zitten we aan het ontbijt. Er zijn zelfs gebakken eieren. Nog een uurtje later zijn we op pad: Karin, Esther, Monique, Maria, Facu, Sven en ik. Daarnaast onze Nepalese gids Lal, een hulpgids, een kok en 15 anderen (dragers, kookstaf). We volgen af en toe een smal wandelpad en af en toe een onverharde weg. Door en over de heuvels en tussen de rijstvelden. Het is erg droog, dus wordt er nu veel mais verbouwd.
De temperatuur loopt hard op en het is erg plakkerig. Af en toe zien we tussen de heiige bewolking een glimp van de Annapurna. Na anderhalf uur een pauze en om half elf een lange pauze voor de lunch. Er wordt uitgebreid voor ons gekookt en het smaakt weer erg lekker.

Terrassen waar graan en rijst wordt verbouwd

Na de middag begint de route met een wat langer klimmetje, maar daarna alleen nog maar een weg met vrij veel verkeer, wat voor veel stof zorgt. Niet het mooiste stuk van de route. Achteraf slechts een paar honderd meter voor ons kampterrein houden we nog een pauze en om iets over drie stoppen we met lopen. Geen slechte dag, maar we vragen ons wel af wat de toegevoegde waarde ervan is. Enfin, morgen verlaten we de weg en wordt het sowieso rustiger begrijpen we.

Stof afspoelen in de rivier

Na de tent opzetten trekken we de zwembroek aan om op te frissen in de rivier. Koud, maar erg lekker! We krijgen nog wat thee en om een uur of zes weer eten. Patat (!), pasta en knakworstjes met fruit na. We worden maar verwend. Na nog een slokje oploskoffie en een klein afzakkertje gaan Sven en ik tenslotte ook maar de tent in. Het is nog warmer dan afgelopen nacht, dus weer flink zweten in de opengeritste slaapzak.

Wektijd is weer zes uur met een kopje thee, om zeven uur een kom met waswater en na ontbijt met bananenpannenkoeken vertrekken we tegen achten. Weer een warme en plakkerige dag. Het eerste stuk van de route gaat over een onverharde weg, maar wel zonder verkeer gelukkig. We zien zo waar een paar wilde apen (geen vogels Sven). Uurtje lopen en weer pauze. De lunchplek is nog een klein stukje verder en daar houden we van half elf tot twaalf uur pauze met, alweer, een prima maaltijd. Ik heb niet veel honger en eet dus ook niet echt veel.

Over een grote hangbrug

Na de pauze gaan we eerst over een grote hangbrug en dan twee uur klimmen over een smal paadje tussen de akkerterrassen. De locals zijn bezig met ploegen, al dan niet met koeien voor de ploeg. Omdat het weer zo heiig is zien we verder niet veel van de omgeving. In het dorp wacht ons een verrassing: we slapen in een lodge vannacht. En nog een hele mooi ook zo te zien. Bedden, wifi en een koude douche. Na een kop thee lopen we op eigen gelegenheid nog een rondje door het dorp en nemen een kijkje in het museum. Niet echt spannend.

Fotogeniek Nepalees meisje

Na weer een uitgebreide maaltijd (appelbeignets!) en een kopje oploskoffie gaan we met z'n zessen een potje kaarten: boompje bouwen. Handig zo'n kaartspel wat je snel kunt leren. Nog een drupje rum erbij en dan om een uur of tien naar bed. Inmiddels giet het.

Omdat we geen tent hoeven af te breken mogen we een half uurtje langer blijven liggen en krijgen om half zeven de thee op bed. De regen belooft weinig goeds. Voor de komende dagen wordt er heel veel regen verwacht en dat betekent dat het boven op de pas sneeuwt. De gids belt met HT voor een alternatief: de geplande route is vanwege de sneeuw niet te lopen. Jammer, maar we hebben geen keuze. We (lees: de gids) besluiten tot tien uur te wachten, dan te lunchen en dan pas te gaan wandelen. Een goed moment om dan maar een potje te boompje bouwen. We hebben zelfs een variant bedacht die we met z'n zevenen kunnen spelen.
Om tien uur lunchen, maar niemand heeft echt honger. Een uurtje later vertrekken we dan toch en het is zowaar weer droog. Dat blijft het niet de hele middag: we hebben de regenjas nodig. Vandaag nu vooral dalen. We lopen de hele dag door het bos. De rododendrons zijn vrijwel overal uitgebloeid, net als de orchideën, maar hier en daar bloeien ze nog.

Onze porters in actie

Een korte pauze en verder non-stop lopen. Over een duidelijk pad, met weinig hoogteverschillen, tot we bij een rivier komen. Daar blijkt ook onze kampeerplek voor vanavond te zijn. Met wat passen en meten passen alle tentjes net.
Eerst wassen in de rivier en dan tijd voor thee in de eettent. De kaarten komen al snel weer tevoorschijn: in de groep blijken we allemaal spelletjesfanaat te zijn. Avondeten wordt steeds bizarder en lekkerder lijkt het. Vanavond onder andere pizza en patat. Het lijkt erop dat ik de meegebrachte pakken spagheteria niet nodig zal hebben. Om zeven uur zit het eten er in en is het donker. De lucht is inmiddels helemaal opgeklaard en behalve heel veel sterren zien we ook ontzettend veel satellieten. Met een slokje rum erbij staren we daar nog even naar, maar ook Sven en ik liggen om negen uur in de slaapzak.

Zes uur wektijd. Het weer ziet er goed uit, alleen hogerop bewolking. Hogerop gaan we zeker: we klimmen ruim 1.200 meter en gaan tot boven de 3.200 meter vandaag. Maar eerst ontbijten met pannenkoeken. Daarna de dagtassen op en eigenlijk de hele dag klimmen door een bos. Veel bamboe en, al dan niet nog een beetje bloeiende, rododendrons, maar ook heel veel soorten orchideën (zonder bloemen), aralea's (duivelswandelstok), anemoontjes en heel veel andere soorten waar we de naam vaak niet van weten. Nog hogerop zien we soorten als hulst en kardinaalsmuts. Even een blik op de Annapurna, maar al snel verdwijnt die weer in de wolken.

Prachtige bloemen

Lunchen met soep, thee en de zelfingepakte en gedragen packed lunch met een eitje, appel, koekjes en snickers. De sfeer binnen de groep is erg goed. Zeker Karin is minstens net zo druk en ad-rem als Sven en ik, maar ook met de rest kunnen we het over het algemeen erg goed vinden. Er wordt dan ook veel gelachen tijdens het lopen en kamperen.
Na de lunch gaan we weer verder klimmen over een graat en we vragen ons echt af hoe hier een dorpje kan liggen. Dat blijkt er dan ook niet te zijn: Khola is een onbemande hut waar we de tentjes bij opzetten. Het laatste stukje er naar toe was redelijk vlak en behalve bizar bemoste bomen zien we ook de eerste mini-sneeuwveldjes. Omdat we zo vroeg op het kampterrein zijn zitten we al snel weer met een potje kaarten aan tafel en op onze krukjes. Baco-tje en borrelnootjes erbij voor het echte vakantiegevoel.

Het lijkt wel Lord of the Rings hier

Opnieuw een uitgebreide avondmaaltijd met deze keer zelfs zelfgebakken appeltaart als toetje. Hoe doet de kok dat toch op slechts twee benzinebranders? Daarna is het al snel weer bedtijd en ligt iedereen om negen uur in de tent. De lucht trekt wat open, maar 's nachts valt er een stevige bui.

Bij het opstaan lijkt het mooi weer, maar later op de dag trekt de bewolking binnen en koelt het flink af. We klimmen en dalen de hele dag om één keer de 3.500 meter bijna aan te tikken, maar tenslotte toch te eindigen op min of meer dezelfde hoogte als we vanmorgen gestart zijn.

Mooi wandelen

Veel rododendrons vandaag. De meeste weer uitgebloeid, maar af en toe een paar prachtige bloeiende exemplaren. De kleuren variëren van lichtroze tot donkerrood. Verder veel over stenen glibberen en bovenop vaak wat grasvlaktes. Ook vrij veel kleine sneeuwveldjes. Behalve een lange lunchpauze, het is dan erg mooi weer, weinig stops vandaag.

Ook de porters zijn telefoonverslaafd

Bij twee hutjes zetten we de tenten op. Een deel van de groep blijft achter: Maria is door haar enkel gegaan en moet het laatste stuk gedragen worden. Ziet er niet goed uit. Verder heeft iedereen van de groep, behalve Sven en ik, wat last van de darmen en/of diaree.
En terwijl we om een uur of vijf bij de tentjes zitten breekt even de zon door en hebben we eindelijk echt goed zicht op het Annapurna-massief. Het is maar heel even, maar dit pakt niemand ons meer af!
Kaarten en eten. Op verzoek van de rest van de groep vandaag geen vette of gefrituurde dingen. Jammer, maar te begrijpen. Ik eet dus ook niet zo heel veel, maar goed: het smaakt niet slecht en gelukkig houden ze alle gerechten in aparte schalen en pannen, waardoor ook ik nog wel iets van m'n gading kan vinden. Na het eten maken we het potje kaarten af en liggen dan toch om half negen weer in bed.

Als we om zes uur opstaan is er even een blauwe lucht. Snel heel veel foto's van het Annapurna-massief maken. De gele en rode tentjes kleuren er prachtig bij. Buiten ontbijten en de enkel van Maria wordt getaped. Er zijn gelukkig drie fysiotherapeuten in de groep. Het zal een zware dag voor haar worden: we gaan vrijwel alleen dalen.

Eindelijk goed zicht op de Annapurna

De mist en bewolking trekken al snel weer binnen en net als de voorgaande dagen wordt het verder een dag met weinig uitzicht. We lopen eerst een uurtje terug en gaan dan richting het dorp wat op de ''coca-colatrail'' ligt. Dit laatste is de bijnaam voor de drukbelopen route die rond de Annapurna ligt en die je ook zonder gids mag doen en waarbij je elke dag in lodges met wifi slaapt. Wij zullen daar morgen komen als het goed is. Via rododendronbossen belanden we in bamboebossen.

Tussen de rododendrons

We lijken geen pad meer te volgen en hebben sterk de indruk dat ook de gids de weg niet precies weet. Ook hij is hier nog nooit eerder geweest. In de verte horen we onze porters en zij hebben een beek gevonden. Tijd voor een lange pauze en lunch. Het begint dan ook nog wat te regenen. Na ruim een uur arriveren Maria, Facu en de hulpgids gelukkig ook. De rest gaat vrijwel direct daarna weer op pad en we vragen ons af hoe lang het nog lopen zal zijn. Want waar vind je hier water? Om kwart over drie, net een uur later, is het zo ver en stoppen we. Tijd om het kampement op te bouwen. Ook vandaag zitten we al snel weer te kaarten. Eten doen we immers pas om een uur of zes, half zeven. Eerst zitten we nog buiten, maar al snel begint het weer te regenen en later stortgieten. Alles staat blank en we vrezen het ergste voor de tent. Gelukkig blijkt het erg mee te vallen en als we om half acht richting slaapzak gaan is eigenlijk alles nog droog. Het noodweer houdt overigens nog wel even aan en boven de bergen zien en horen we heel veel onweer.

Sven schrikt 's nachts wakker en lijkt een flinke hoofdwond te hebben. Alles zit onder het bloed. Het blijkt een bloedzuiger te zijn.
Het lijkt vandaag mooi weer te zijn als we om zes uur opstaan, maar ook nu trekken mist en bewolking al snel weer binnen. Na de lunch begint het te spetteren en later weer echt te gieten, maar dan zijn we al op het eindpunt.

Zomerverbljf van een herdersfamilie

Na een niet al te stevig ontbijt gaan we dalen. De begroeiing neemt af, waardoor we toch wat meer uitzicht krijgen. Ergens op de heuvel ontmoeten we een herdersfamilie in hun zomerverblijf. Fascinerend hoe die mensen hier leven, ondanks dat ze financieel gezien veel luxer zouden kunnen leven. Zoals zoveel oude mannen in deze regio heeft de man destijds in het Britse leger gediend en krijgt nu een voor Nepalese begrippen heel hoog pensioen.
We dalen af naar de rivier en stoppen voor lunch. De regenjas gaat aan. Maria loopt een stuk soepeler dan gisteren en ze zitten niet eens heel ver achter ons. Het stuk na de lunch is een nachtmerrie: we worden besprongen door bloedzuigers. Hoge schoenen of gamachsen helpen niet. Iedereen wordt wel een paar keer gebeten en omdat het bloed niet stolt worden m'n sokken en schoenen rood van het bloed. En als je dan in de regen loopt en ''lekt'' van de bloedzuigers ontstaan er natuurlijk wel anecdotes in de categorie: deze reis kost meer dan 150 euro per persoon per dag en we hadden voor dat geld natuurlijk ook een maand lang elke dag bij FG kunnen eten.... Sven blijkt het record te hebben: als we de schoenen uittrekken blijkt hij 13 volgezogen bloedzuigers op één voet te hebben.

En dit zie je dan als je je schoen uittrekt in een gebied met bloedzuigers

We lopen het dorpje Bhujung binnen en bovenop bij de school zetten we de tenten op. Het giet, dus even schuilen. Als alles staat gaat de school uit en worden we bestormd door een grote groep schoolkinderen. Communiceren gaat meestal zonder Engels, want dat spreken de meesten niet, maar dit bezoek is toch een hoogtepunt van de dag.

Schoolkinderen op bezoek

Verder maar weer kaarten, eten en kaarten. Bij het wassen gaan de wonden van de bloedzuigers gewoon weer bloeden. Omdat de porters vandaag niet in de eettent slapen maken we het wat later en met een slokje whisky en later borrelnoten wordt het zo maar tien uur vandaag.

Eindelijk een nacht goed geslapen en ook nog blauwe lucht als we opstaan en dat laatste blijft zo tot de middag. Deze keer kaneelbroodjes bij het ontbijt.

Ons ontbijt van vanmorgen

Maria en Facu gaan met een landrover en de rest gaat lopen. Tot de lunch voornamelijk over een onverharde weg zonder verkeer. We stijgen nog een 200 meter verder tot zo'n 2.200 meter. Omdat we bovenop lopen hebben we weer eens veel uitzicht. Kleine akkers, het lijken rijstvelden maar men verbouwt er tarwe, in een wat Schots aandoend landschap.

In het dorp Ghalegaun

De lunch in een zeer bedrijvig dorpje. Mensen wassen kleding, lopen met vee door de straten of scheiden koren van het kaf. Er komen hier vaker toeristen, maar niet zo veel dat mensen niet op de foto willen of de kinderen om snoep bedelen. We hebben een lange pauze en lopen rond in het dorp voor we misschien wel de lekkerste lunch van de reis, in elk geval tot nu toe, voorgeschoteld krijgen. Na het eten zo'n 1.400 meter dalen naar Khudi op 790 meter. Over smalle paadjes in een warm landschap. De knieën krijgen het zwaar te verduren, maar dat mag de pret niet drukken. Al snel wordt de omgeving wat bewoonder. Verder veel vlinders vandaag.
Vlakbij de rivier is onze kampeerplek en als de tentjes staan gaan we eerst wassen in de rivier. We hebben gezweten als otters. Dan thee drinken en als we daarmee beginnen komt er weer een groep kinderen bij ons kijken. Een negenjarig jongetje spreekt verbazingwekkend goed Engels en laat z'n sixpack aan ons zien. Een zevenjarig meisje wat ik mijn best friend noem neemt dit heel letterlijk op: ze komt naast me op de kruk zitten en slaat haar arm om me heen. Nu maar hopen dat ze niet al te veel teleurgesteld is als we morgen weg zijn ;-)

Ook vandaag weer kinderen op bezoek

Verder veel kaarten, zowel voor als na het eten. De kok is ons gegein blijkbaar zat of zit toch ook in het ''mannenkamp'' (Sven en ik vragen elke dag om kip met friet en een aantal van de dames om dal-bhat) en verrast ons met kip en friet. Top!
Nog wat kaarten, bier en chips (het heeft z'n voordeel in een grotere plaats te overnachten) en na nog een mini-afzakkertje en mooie gesprekken gaan we weer heerlijk slapen.

Hoewel we geen idee hebben hoe laat we vervoer hebben staan we toch om zes uur op. Een goede beslissing, want we staan om kwart over acht klaar en nog geen half uur later komt er een open truck voor de bagage en porters en een jeep voor ons.
De weg  varieert van slecht tot onvoorstelbaar slecht. We volgen grote delen van de coca-colatrail. Wel mooi om door de kloof te lopen, maar een erg warme en stoffige weg. Er rijdt relatief best veel verkeer. We stijgen tot zo'n 2.600 meter en het wordt minder warm. Omdat we soms maar een paar kilometer per uur kunnen rijden lunchen we ergens onderweg. Ziet er lekkerder uit dan het smaakt en de keus is veel kleiner dan de kaart suggereert.
Langs en over watervallen, sommigen erg groot. De bruggen lijken ook niet allemaal even betrouwbaar, maar vanzelfsprekend gaat het toch weer allemaal goed. We hebben sowieso een erg goede chauffeur die z'n wagen heel goed kent. Wel is de beenruimte vrij beperkt voor ons allemaal.

Onze porters en de bagage gaan in een open truck

Op één van de campsites in Koto stoppen we. We lopen een rondje door het kleine dorp, maar als we terug zijn is de truck er nog steeds niet. Dan maar kaarten. Als de tentjes staan een warme douche. Fascinerend: ik ben de enige die snapt hoe je de boiler moet aansluiten op het water en de gasfles. Het is inmiddels half zes. Tijd voor thee en wachten op het eten. Onze eigen kok kookt en zoals altijd weer erg lekker. Wel blijven de combinaties ons soms verrassen: gebakken aardappels, gemengde groenten, tonijn uit blik en een macaronischotel. Het toetje is zoals meestal fruit,
Nog een tijdje kaarten met een biertje erbij en dan richting slaapzak. Tot mijn stomme verbazing ben ik de enige van de groep die het vele stof van de autorit er af doucht.

Een rustdag en daarom pas om acht uur ontbijt. Wél buiten in het zonnetje met uitzicht op het Annapurna-massief. In eerste instantie zal het zonnig en vrij warm worden, maar later wordt het weer bewolkt, valt er een enkel spatje regen en koelt het flink af.
Na de gebakken boterhammen lopen we in een kwartiertje naar Chame. Dit is de hoofdstad van deze streek en op basis van de beschrijving van HT verwachten we meer dan het feitelijk is. In de praktijk bestaat het dorpje vooral uit een verzameling hostels en winkeltjes voor toeristen waar je, inclusief het bekijken van de gompa's en mani-muur niet veel langer dan een uurtje zoet bent.

Chame

De hotpool stelt ook niets voor, maar gelukkig vinden we wel een restaurantje waar ze appeltaart met custard hebben. Het duurt weliswaar een uur voor ze ze gebakken hebben, maar ach, dan zijn ze wél versgebakken, het is mooi weer en we hebben toch verder niets te doen. Ook is er wifi dus kunnen we een berichtje en een foto naar het thuisfront sturen.
Wat verder opvalt is het bizar hoge aantal meisjes van een jaar of 20 wat deze trail loopt. Dat had Sven graag 20 jaar geleden willen weten ;-)
We lopen weer terug naar ons eigen dorp en lunchen daar met prima springrolls in een restaurantje en verder pakken we de kaarten maar weer. Als we terugkomen op de camping ruimen we de schone was op die één van de porters, voor een voor hem leuke en voor ons niet al te hoge vergoeding, heeft gedaan.
Inmiddels begint het te regenen en het wordt ook niet meer droog vandaag. Sterker nog: het gaat gieten. Dan maar weer boompje bouwen en thee en oploskoffie drinken. Tussendoor nog een avondmaaltijd met chocoladetaart als toetje en om een uur of negen naar bed.

Opstaan om zes uur en een strakblauwe lucht. Buiten ontbijten met bananenpannenkoeken en de overgebleven cake van gisteravond om tegen een uur of acht weer te lopen. Direct buiten het dorp verlaten we de coca-colatrail en zijn in een gebied waar je alleen met een gids en permit mag lopen. We volgen een smal pad langs de rivier door een kloof. Afgezien van een enkele local zien we verder niemand vandaag.

In de kloof

De route is prachtig. Een prima pad en over het algemeen klimmen door het bos. Het lijkt wel Zwitserland met al die naaldbomen, gletsjers en besneeuwde toppen. Alleen de bamboe is anders. De kloof is soms breed en soms smal. Af en toe een sneeuwveldje.
We stoppen om tien uur al voor de lunch en hoewel het dan nog een uur duurt voor we eten is dat wel heel erg vroeg. Gelukkig schijnt de zon dan nog wel, maar om een uur of één wordt het bewolkt en nog een uur later begint het te (mot)regenen.

Bizarre rotsformaties

We kruisen de rivier nog een paar keer over stevige hangbruggen en genieten nog steeds van de bizarre, al dan niet overhangende, rotsen. Door de echo lijkt het soms of er ook links van ons water stroomt. Verder nog een paar vrijwel nieuwe hutjes en tenslotte achter een grote waterval langs om vlak daarna bij een grote hut te stoppen.

Achter een grote waterval langs

Geen schoorsteen, wel houtvuur, dus erg rokerig binnen. Het is buiten erg guur, dus dan toch maar in de rook zitten. Als het even droog is zetten we wel direct de tent op en gaan daarna weer snel aan de warme koffie en chocomelk. Nog later klaart het weer helemaal op en gaan we de rook uit en naar buiten.
Als avondeten misschien wel de lekkerste frietjes uit m'n leven. Ik eet drie borden leeg. Na de koffie duiken we weer snel de tent en slaapzak in voor een klein drupje whisky. Zo waar een dag dat we niet gekaart hebben.

Zes uur op en strakblauwe lucht. Eindelijk weer eens een dag met mooi weer: pas als we op het kampterrein van Kyang zijn wordt het bewolkt. Maar voor die tijd de mooiste wandeldag van de vakantie tot nu toe. We beginnen met klimmen door de kloof. De eerste sneeuwplekjes volgen al snel en de bomen verdwijnen. Bovenop de vlakte zit een restaurantje. Natuurlijk drinken we daar een kop oploskoffie. Voor die tijd zien we het grote klooster van Nar liggen in de verte.

Eindelijk weer eens mooi weer

Dan kilometers redelijk vlak terrein in de zon richting lunchplek. Om ons heen hoge bergtoppen en gletsjers. Zelfs het licht om te fotograferen valt erg mee. Regelmatig een fotostop dus. Om een uur of twaaf lunchen en dan nog tot een uur of drie lopen. De wind trekt aan, maar een t-shirt met lange mouwen voldoet prima. Eerst nog een redelijk makkelijk pad, maar het laatste uur een paar pittige afdalingen en klimmetjes door kloven waar soms wel en soms geen rivier doorheen stroomt. Nu stroomt er nauwelijks water, maar dat is later in het jaar ongetwijfeld anders.

Veel gebedsvlaggen vandaag

Onderweg slechts een enkele tegenligger. Wel duidelijke Tibetaanse invloeden: overal gebedsvlaggetjes, corten en andere tekenen.

Veel hoogtepunten vandaag

Bij het kampterrein lopen heel veel jonge geitjes maar ik denk niet dat we de kok zo ver krijgen om er eentje te slachten. Enfin, rijst met linzenprut en eiercurry smaakt ook niet slecht, zeker niet als het toetje dan appeltaart is. Voor en na het eten nog een paar potjes boompje bouwen en weer vroeg de slaapzak in. Eindelijk weer eens een dag zonder regen.

De eerste keer deze reis dat er ijs op de tent zit. We hadden juist het idee dat het minder koud was vannacht. 's Morgens worden we steeds sneller als groep: we zijn nu al om half acht op pad. Vandaag na een ontbijt van pannenkoeken en warme rijstepap.
Ondanks de blauwe lucht gaat de windstopper aan en de haarband op: we gaan een smalle kloof in en lopen aan de schaduwkant. De route is misschien nog wel mooier dan die van gisteren. Overhangende rotsen, de kolkende rivier, bizarre rotsformaties en achter ons nog de besneeuwde Annapurna. Die laatste verdwijnt later uit het zicht door de hoge wanden van de kloof waar we doorheen lopen.

Weer een heel ander landschap vandaag

Over het algemeen maken we weinig hoogtemeters maar we zullen wel voor het eerst boven de 4.000 meter slapen komende nacht. De wandeling naar Phoo duurt helaas maar tweeëneenhalf uur. Net voor de laatste, en eigenlijk enige, klim wordt de kloof nog smaller. Ook zien we steeds meer mani-muren, al dan niet met blauwe lettertekens, en corten. Gezien de bereikbaarheid, alleen te voet, is het geen wonder dat het hier nog erg authentiek is.

Een korte wandeldag, maar erg mooi!

Even gaat de trui uit, maar vanwege de wind gaat deze op het kampterrein al snel weer aan. We kamperen aan de rand van Phoo en na de lunch lopen we naar het hooggelegen klooster. Veel vlaggen, mani-muren en andere religeuze tekenen. Speciaal voor ons houden de monniken nog een ceremonie, maar eerlijk gezegd doet het me weinig. Zes murmelende monniken en yakthee drinken. Yak, inderdaad. De porters moeten erg lachen als ik mijn volle beker stiekum omruil met de lege van de gids. Erg formeel gaat het er sowieso niet aan toe: de porters maken selfies met de foto van de Dalai Lama en kletsen vrolijk verder.

In het klooster van Phoo

Na afloop lopen we nog een rondje door het dorp. Omdat het zo afgelegen ligt en alleen lopend door de kloof bereikbaar is komen hier nauwelijks toeristen. Toch houden ook wij het al snel voor gezien: heel veel is er niet te beleven.
De wind is inmiddels erg hard aangetrokken en alles zit onder het stof. Wassen heeft dus ook geen zin. Verder maar weer kaarten en wachten op het avondeten en nog meer kaarten.

Geslapen op 4.000 meter hoogte en een klein beetje sneeuw op de tent. De zon schijnt als we opstaan dus ontbijten we buiten. Om half acht lopen we weer. We gaan terug de kloof in en lopen dezelfde route terug. Weer genieten van de rotsen, het water en de besneeuwde toppen dus. Omdat we nu stroomafwaarts gaan is het vooral dalen, maar soms toch ook een pittig klimmetje om een rivier of steile rots te overbruggen. We zijn blij dat hier ooit een pad is gemaakt.

Steile kloof

We lunchen iets voorbij de vorige kampeerplek. Het duurt ook nu weer ruim een uur voor de kok de maaltijd serveert. Ondertussen verbazen we ons over de steensjouwers en het primitieve dorpje waar we zijn. Ik zou hier voor geen geld willen of kunnen wonen.

Veel gebeurt hier nog door mensenkracht

De wind trekt weer aan en de bewolking neemt toe. Heeft Lal er daarom zo'n hoog tempo in vandaag? Een hele steile afdaling naar een zeer hoge hangbrug (je moet echt geen hoogtevrees hebben hier) en aan de andere kant weer steil omhoog om te eindigen bij het klooster van Nar. Een veel rijker en minder ''rommelig'' dan dat van Phoo. Net voor de regen zetten we de tentjes daar op. Eén rits van onze buitentent is nu echt kapot. Hopelijk dus niet al te koud of slecht weer de rest van de reis.

Kamperen in de tuin van het klooster van Nar

Als het droog wordt was ik me van top tot teen onder de steenkoude kraan, maar na dagen niet wassen voel ik me erg vies en stoffig. In eerste instantie lijken we buiten onder een afdakje te moeten eten, maar we vragen toch om de eettent op te zetten. Niet alleen om te kunnen eten (pizza, rijst en aardappelen vandaag), maar ook om te kaarten. Als iedereen naar bed is pakken Sven en ik nog een afzakkertje in de tent en maken het laat deze keer. Zonder al te veel drank overigens, maar wel met mooie gesprekken.

Voor de eerste keer in dagen geen blauwe lucht maar zwaar bewolkt als we opstaan. We hebben niet zo'n groot ontbijt vandaag. Om kwart voor acht verlaten we het klooster en al snel begint het zachtjes te sneeuwen. Het landschap wordt steeds sprookjesachtiger. Verder klimmen we vrijwel non-stop. We passeren diverse gompa's maar door de mist en sneeuw zien we verder niet veel van het dal. Alles bij elkaar wandelen we zo'n twee uur en arriveren dan in Nar. Lal besluit dat we hier in een hotel zullen slapen in plaats van de tentjes op te zetten.

Wandelen door een Kerstkaart

Een lange dag. Na de lunch stopt het met sneeuwen en lopen we een rondje door het dorp. Leuker dan Phoo naar onze mening. De mensen lijken ook wat toegankelijker. Men is druk bezig met de platte daken sneeuwvrij aan het maken. Tussendoor nog even kaarten in het hotel en dan nog even kijken bij een ceremonie in de tempel. We krijgen er heerlijke momo's en men lijkt het oprecht leuk te vinden dat we komen kijken.

Nar

In het hotel friet en appeltaart en dan alvast inpakken: morgen staan we vroeg op. Hout voor de kachel vinden we echt te duur.

Om half vijf worden we gewekt met thee en om vijf uur zitten we aan het ontbijt en smeren onze lunchpakketjes om om zes uur te vertrekken. De langste en zwaarste wandeldag van de hele reis tot nu toe: 1.200 meter klimmen en daarna 1.800 meter dalen. De weersgoden zijn ons gelukkig meer dan goed gezind: strakblauwe lucht als we vertrekken en op een enkele wolk in de middag na zal dat zo blijven. We starten met vrij veel kleding aan, maar lopen al snel weer in alleen een shirt met lange mouwen en lange broek. De korte had ook gekund. We verwachten vrij veel sneeuw op het pad en doen daarom direct de gamachsen aan, maar die zijn eigenlijk niet nodig. achteraf.

Het eerste stuk is nog niet heel steil klimmen

De eerste twee uur klimmen we zeer geleidelijk over een heel goed begaanbaar pad. Om ons heen besneeuwde bergen en zwart gesteente. Een hoogtepunt en heel veel foto's maken.
Na een pauze begint het echte klimmen. We gaan tot de pas van 5.320 meter. Stapje voor stapje. Sven krijgt vreselijk last van hoogteziekte en nadat hij veel heeft gedronken en een pilletje heeft genomen en Lal z'n camera en ik z'n dagtas heb overgenomen gaat het gelukkig al snel weer een stuk beter.

Later wordt het wel een stuk steiler

De pas ligt om de hoek en zien we pas op het laatste moment, maar de klim er naartoe is geweldig. Wel erg zwaar, zeker het laatste stuk door de sneeuw. Het pad blijft gelukkig goed begaanbaar. Op de pas zelf veel wind, veel foto's en een pauze met uitzicht op de Annapurna-range. Misschien was de weg er naartoe nog wel mooier? Het is inmiddels twaalf uur: we hebben zes uur geklommen.

Sven bovenop de pas

Het eerste stukje dalen is vrij lastig, maar daarna wordt het veel minder steil. Waar nog sneeuw ligt is het glad en vrijwel iedereen, inclusief de gids, gaat wel één of meer keer onderuit. We dalen in een stevig tempo over een steeds makkelijker pad en al snel verschijnen de eerste struikjes en later de bomen weer.

Ook de afdaling is prachtig

We dalen af naar een dorpje en daar net buiten is onze kampeerplek voor vannacht. Het waait er erg hard en zelfs de soep die we direct bij aankomst krijgen waait van je lepel.
Dan de tent opzetten en relaxen. We zijn van zes tot half vijf op pad geweest met wel vrij veel korte, maar geen echt lange pauzes vandaag. Een wandeldag die onze eeuwige top 10 wel zal gaan halen: wat een dag, wat een uitzicht, wat een route! Voor het eerst deze vakantie hebben we het idee een zware en lange wandeldag te hebben genoten en die waren toch echt de belangrijkste reden om juist deze trail te gaan lopen. Enfin, misschien als we de eerste week het oorspronkelijke plan hadden kunnen uitvoeren dat we dan meer van zulke dagen gehad zouden hebben?
Na het avondeten gaat iedereen direct naar bed, alleen Sven en ik blijven nog even zitten in de eettent om een afzakkertje te nemen, maar ook wij gaan om een uur of negen de slaapzak in.
 

Een half uurtje later opstaan dan gebruikelijk. Een korte en makkelijke dag vandaag. Na het ontbijt in het zonnetje lopen we nog even terug naar het dorpje. Niet heel spectactulair, zodat we al snel zijn uitgekeken. Nog even een kopje oploskoffie op een terrasje en dan twee uurtjes lopen naar Braga. Over een onverharde weg met nauwelijks verkeer, maar wel mooie uitzichten. Aan de ene kant besneeuwde toppen, aan de andere kant bizarre rotsformaties. De coca-colatrail loopt een klein stukje beneden ons en lijkt wat saaier en rechter. Zeker met veel meer wandelaars.

De onverharde weg naar Braga

We kamperen aan de rand van Braga, maar omdat we nog een uur hebben voor de lunch gaan Sven en ik naar de bakery voor de lekkerste filter (!) koffie van de reis en een stuk perfecte worteltjestaart. Ook weer de tijd en mogelijkheid om een berichtje naar het thuisfront te sturen.
Terug om de tent op te zetten en te lunchen. Het waait gigantisch hard: zelfs met de sporttas erin waait de binnentent weg bij het opzetten.
De middag brengen we door in de bakery. Enerzijds voor koffie mét en anderzijds om omstenbeurt een warme douche te nemen. De eerste in meer dan een week. Tegen de verwachting in gaat het regenen. We zijn benieuwd of en hoe onze ''wasman'' de was nu droog krijgt. Kaarten en meer koffie drinken. Nog even terug om te eten en dan weer met z'n allen terug naar de bakery om te kaarten en een biertje te drinken voor we weer naar de tent gaan om te slapen.

Om zeven uur buiten ontbijten en snel daarna lopen. Sven en ik gaan nog even naar de oude monastry, omdat we daar gisteren niet meer heen zijn geweest. Het zou om acht uur opengaan, maar om kwart over acht is er nog steeds niemand, dus laten we het maar voor wat het is. De rest van de groep is al naar Manang, dus wij lopen dit stuk over de onverharde weg samen. Veel boedhistische tekenen: mani's, gompa's enzovoorts. Wel een mooi stukje om te lopen.

Eén van de bioscopen in Manang

Manang is supertoeristisch: hotels, winkels, bioscopen (!), bakerys en alles wat je je nog meer voorstelt op de coca-colatrail. We drinken espresso en eten chocoladetaart. Helaas moeten we hier ook afscheid nemen van Karin. Ze is bij de dokter geweest en haar kortademigheid van de afgelopen dagen is te danken aan een veel te hoge bloeddruk. Ze zal met een jeep naar Pokhara gaan en daar zullen we haar over een paar dagen terug zien. Vooral voor haarzelf natuurlijk ontzettend jammer, maar ook wij zullen haar missen.
Tot de lunch is het heerlijk weer. In korte broek volgen we de beneden ons liggende gletsjerrivier. We stijgen langzaam, maar gestaag tot we bij een hotel aankomen. Daar trekt de wind gigantisch aan en lunchen we binnen. Zoals altijd duurt het zeker een uur voor de kok z'n kookkunsten op tafel zet.
Inmiddels begint het te regenen en die gaat al snel over in natte en later zelfs echte sneeuw. Sommige porters blijven op hun flip-flops lopen. Toch een klein beetje afzien, maar als je dat dan weer ziet valt het allemaal weer best mee.

Regen gaat over in sneeuw

Rond een uur of drie stoppen we bij een hostel om daar de tenten op te zetten. Het is niet helemaal droog en we hangen onze net teruggekregen natte was op onder een afdakje. Het zal wel niet droog worden, maar ook niet stinken zo. Met z'n zessen de eettent in voor een kop thee. Omdat het vrij koud is besluiten we in het hostel te gaan kaarten tot het avondeten. Daar hebben we zowaar een keer vlees: kip met friet. Tijdens het eten bespreken we de scenario's: kunnen we nog wel de pas over met al die verse sneeuw, gaan we tot het basecamp van het Tilichio-meer en terug of gaan we terug naar Manang om daar de coca-colatrail te volgen?

De sneeuw en het licht maken het wel fotogeniek

Nog een kop oploskoffie en kaartje leggen in het hostel. Ondertussen valt er weer wat sneeuw. We maken het niet laat: op de één of andere manier is het hostel niet echt gastvrij. Sven en ik nemen nog een klein afzakkertje in de tent, maar ook wij slapen vroeg.

Alweer ontbijten onder een strakblauwe lucht. Monique is jarig; de zon is het mooiste cadeau wat ze kan krijgen: we gaan nu sowieso verder richting het basecamp van het meer. Behalve het mooie weer is ook de route één groot hoogtepunt. Wat mij betreft misschien wel de mooiste van de hele reis. Maar heb ik dat de afgelopen dagen al niet vaker gezegd?

En weer andere bizarre rotsformaties

In eerste instantie lijkt de route wel wat op die van gisteren. Over een heuvelrand met om ons heen besneeuwde toppen. Later verandert het landschap. We lopen tussen en onder rotsformaties die me soms aan Cappadocië in Turkije en soms aan de Pinnacle Desert in Australië doen denken. Een smal pad met over het algemeen niet al te veel hoogteverschillen slingert langs de heuvel met beneden ons de gletsjerrivier. Op delen van de heuvel bestaat het gevaar dat zand of stenen gaan schuiven, maar gelukkig zien we dat niet echt gebeuren, want dat kan natuurlijk heel gevaarlijk zijn. Het laatste uur naar basecamp Tilichio zien we de grote gletsjers liggen.

De hoge bergen komen steeds dichterbij

Bij het basecamp zetten we de tentjes net voor de lunch op. Een korte, maar erg mooie wandeldag zit erop. Na de lunch gaan we al snel de zon uit en in een restaurant zitten om daar weer een paar potjes te kaarten voor het avondeten. Het avondeten is deze keer wat minder lekker, maar de verjaardagstaart na afloop maakt een hoop goed. Nog even een biertje drinken bij de kachel in het hostel en dan naar bed. De gesprekken in zo'n hostel klonken ook niet echt interessant.

Als we om half acht opstaan is het nog erg koud, maar als de zon boven de berg komt kunnen we toch weer buiten ontbijten. Om half negen beginnen we aan onze klim naar Tilichio Lake. Langzaam maar gestaag klimmen we naar 5.000 meter. Het is bijna nergens vlak. De besneeuwde bergen lijken het eerste uur nauwelijks dichterbij te komen. Veel andere wandelaars, zowel heen als terug. Vrijwel niemand loopt door bij het meer: iedereen loopt dit stuk als een dagtocht heen en weer. Het pad is gelukkig erg goed begaanbaar over het algemeen. Flink zonnebrandcremé en Labello smeren zo hoog in de reflecterende sneeuw. Het laatste half uur naar het meer lopen we alleen nog maar door de sneeuw. De gamachsen zijn des ondanks niet nodig.

Vlak voor Tilichio Lake

Het uitzicht doet me aan niks denken waar ik eerder ben geweest: steile hoge besneeuwde toppen van 6.000 tot meer dan 8.000 meter en gletsjers die in een bevroren meer op 5.000 meter hoogte uitkomen. Tilichio Lake is het hoogstgelegen meer ter wereld en meet vier bij één kilometer. Als we er zijn moeten we nog zo'n drie kwartier naar de kampeerplek lopen. Weinig hoogteverschillen meer, maar waar het stijgt merk je dat direct. De vergelijking van fietsen met een fietskar dringt zich bij me op: ook dan merk je direct elke stijging, hoe miniem, ook.

Het meer

De tenten zetten we op in de sneeuw. Om de porters ook zo goed mogelijk onder te brengen besluiten we met drietallen in de tentjes te gaan liggen. Facu komt daarom bij ons liggen. Na de vrij eenvoudige lunch hebben we niet veel meer te doen. Een stukje lopen om wat mooie foto's te maken, het laatste drupje rum in het zonnetje liggend opdrinken en later de eettent in. Het zal ongetwijfeld een koude nacht gaan worden. Nog een geluk dat de kampeerplek redelijk beschut ligt en het er niet zo hard waait als bij het begin van het meer. Voor het smeltwater wat bij de kooktent ontstaat graven we wat afwateringskanaaltjes in de sneeuw.

Ons kampement

Na het avondeten duiken we al snel de tent in. Sven en ik nemen nog een drupje whisky en wat borrelnoten, maar Facu slaapt direct in. Behalve erg georganiseerd blijkbaar ook een erg makkelijke inslaper.

Een steenkoude nacht met veel condens in de tent. Als we om vijf uur met een kop thee worden gewekt zingen Sven en ik direct lang zal hij leven: Facu is jarig vandaag. En het cadeau wat hij hoopte te krijgen lijkt te lukken: mooi weer zodat we de pas over kunnen.
Tenten afbreken gaat lastiger: de stokken zitten aan elkaar vastgevroren en de haringen moeten we er met een pikhouweel uithakken.

De porters wandelen sneller dan wij

Enfin, het lukt en na het ontbijt gaan we van start. Klimmen op 5.000 meter is en blijft zwaar, ook voor iemand als ik met een meer dan goede conditie. Via een soort kloof gaan we omhoog en komen daar in de sneeuw terecht. Soms vlak, soms steil klimmen, maar vooral veel genieten van de overal om ons heen besneeuwde bergen en gletsjers. Sven heeft het zwaar, maar gelukkig geen last van hoogteziekte. Tot onze stomme verbazing zien we hier nog vlinders.

Langzaam omhoog

We passeren de pas van ruim 5.300 meter, maar ons hoogste punt ligt op 5.464 meter. Tot onze verbazing staat er op die pas geen enkel bordje of zo. Het is dan bijna twaalf uur, de zon staat recht boven ons, maar een groepsfoto lukt toch.
Een klein stukje steil door de sneeuw afdalen om daar onze packed lunch op te eten en vooral te genieten van dat waarvan we een paar dagen geleden niet hadden gedacht of zelfs maar durven hopen: deze route kunnen lopen. Nog een laatste blik op de Annapurna I, de tiende hoogste berg ter wereld.

Sven geniet van het uitzicht

Vanaf hier is het ''alleen nog'' anderhalve dag afdalen naar Jomsom. Het eerste stukje nog wat sneeuw en lastig lopen over de morenen, maar verder een relatief eenvoudig pad hoog boven de gletsjerrivier. Er verschijnt steeds meer begroeiing en vlakbij onze kampeerplek zien we zelfs weer de eerste berken. Niet te geloven wat een verschil klimmen op 5.000 of 4.000 meter is: hier merk je het eigenlijk nauwelijks als het pad iets omhoog gaat.

Op het hoogste punt. Van links naar rechts: Maria, Facu, Esther, Jan, Monique en Sven

De lucht begint wat te betrekken dus snel de tentjes weer opzetten. In het kampement lopen yaks en honden. De rest van de middag weer thee drinken, kaarten, eten (één van de minste maaltijden van de hele reis; restjes zo te zien), kaarten en naar bed. De laatste nacht in de tent, het laatste drupje whisky en het laatste handje borrelnoten.

Het voelde niet koud vannacht, maar het ijs staat op de tent als we die tegen zevenen afbreken. Ontbijten in de eettent, maar de zon komt al snel boven de bergen uit en we starten in t-shirt en smeren ons weer goed in. We nemen afscheid van de porters en kookstaf: we zullen ze niet meer zien deze reis. De fooien worden in dank aanvaard.

Het grootste deel van onze crew bij de kampeerplek

In bijna vijf uur dalen we naar Jomsom. Een makkelijk en niet al te breed en onverhard pad zonder echt steil te worden. Om ons heen nog steeds de besneeuwde bergtoppen, waarvan velen boven de 6.000 meter. We lopen nog steeds op meer dan 4.000 meter, maar dat gevoel heb je geen moment met zulke hoge toppen om je heen.

Richting Jomsom

Steeds meer bloemen (irissen, sleutelbloemen), bloeiende struiken en af en toe yaks. Ook vanmorgen liepen die weer door het kamp. We lopen alles behalve snel. Het lijkt erop dat niemand echt wil dat onze wandeling erop zit. Gelukkig is het tot kort voor het eindpunt ook mooi genoeg om niet het gevoel te hebben dat we alleen nog maar naar het eindpunt aan het gaan zijn.

Helaas: de wandeling zit er bijna op

Vlak voor Jomsom, de plaats waar onze wandeling dus eindigt, door een groot groen gebied waar veel graan en zo verbouwd wordt. Het laatste stukje door het dorp is zwaar: harde wind tegen, veel stof en we hebben honger. Snel inchecken in ons hostel en dan eten. De kip smaakt prima, maar we krijgen erg weinig friet.
De douche is hard nodig na zoveel dagen niet wassen, maar niet heel geweldig. Nog even aan het thuisfront laten weten dat we veilig aangekomen zijn en dan een rondje door het dorp om te pinnen en koffie mét te doen. Eigenlijk bestaat het dorp maar uit één straat met daaraan heel veel hostels en een enkel winkeltje. De koffietent waar we gaan zitten schenkt waarschijnlijk de beste espresso van heel Nepal schatten we in.
Sven en ik drinken vervolgens nog ergens een biertje en omdat ze daar ook yaksteak hebben stellen we de rest van de groep voor daar te gaan eten. En dat doen we dus. Een prima maaltijd met eindelijk weer eens echt vlees en een stuk taart na. Maria en ik weten het nu echt zeker: hoogteziekte voorkom je door géén groente te eten en geen diomox te nemen ;-)
We leggen nog een kaartje, krijgen alweer (!) gratis een fles drank van een wildvreemde man en gaan rond een uur of tien naar het hotel om daar te gaan slapen.

Rond een uur of vijf veel last van een groep herriemakende Indiërs in het hotel, maar verder prima geslapen. Om zeven uur ontbijt en de bedoeling is dat de jeep er om acht uur is. Die is niet op tijd, dus snel nog een espresso halen. Eigenlijk was het de bedoeling dat we zouden gaan vliegen, maar de vlucht is overboekt. Om negen uur rijden we dan toch weg. De bagage op het dak en wij binnen. De jeep is gelukkig wat ruimer dan de vorige keer. In totaal is het zo'n 150 kilometer naar Pokhara. De eerste 70 over een zeer slechte weg, de laatste 80 over een veel betere.

Wachten op ons vervoer

We rijden min of meer stroomafwaarts door een mooie omgeving. Helaas is onze chauffeur een verschrikkelijk slechte. Ondanks dat de weg minder slecht is dan die van een paar weken terug stuiteren we veel harder. Ook de muziek in de auto is verschrikkelijk en staat vrij hard. Kortom: geen leuke rit. Overigens: beslist niet gevaarlijk. Dit in tegenstelling tot wat in de reisbeschrijving stond. Tussendoor nog een enkele stop, waarvan eentje om te lunchen met dal-bhat.
Uiteindelijk komen we rond half zes aan. Blij dat het erop zit! Karin blijkt ook net gearriveerd te zijn; erg leuk om haar weer terug te zien. We drinken een biertje, gaan douchen (lekker) en lopen daarna met de hele groep naar het meer om te gaan eten. Een Frans restaurant. Redelijk goede kwaliteit eten, maar erg lang wachten. Te weinig personeel. Veel honger, dus dan maar twee toetjes. Enfin, met een biertje erbij is het erg gezellig en pas tegen een uur of twaalf zijn we terug in het hotel. Lekker slapen.

We slapen uit tot half negen. Ontbijten in het hotel en aansluitend naar een volgens Karin erg goed koffietentje voor espresso en carrotcake. Ze heeft gelijk. Dan een beetje door de stad slenteren om wat te winkelen. Veel van hetzelfde: veel (nep) buitensportartikelen, souvenirs en horeca. We kopen nauwelijks iets.

Uitzicht over het meer

Lunchen op een terrasje bij het grote meer (net Oostenrijk dat uitzicht), nog een stukje lopen en weer naar een terrasje voor een biertje en erg leuke muziek. Geen wonder in een Beatlescafé. Karin, Esther en Monique komen er ook heen. En als we nog een biertje op hebben verhuizen we een paar terrasjes voor een kaasplank en fles Nepalese wijn. Leuk, maar vanzelfsprekend geen echte topper.

Onze kaasplank

Dan opzoek naar een restaurant. Daar echt heel lekker gegeten en na afloop nog een afzakkertje met tussendoor weer een paar potjes boompje bouwen.
Om iets over tien zijn we in het hotel om de spullen te pakken en te douchen. Morgen staan we immers weer om zeven uur op.

Ontbijten, met een taxibusje naar het vliegveld om daarna nog even te wachten om met Yeti-air naar Kathmandu te vliegen. Een klein toestel en helaas zitten we aan de rechterkant, waardoor we de bergen niet echt goed kunnen zien. Met een busje naar het hotel en even later slenteren we samen door de stad. Zowaar nog wat gekocht in de sale bij North-Face (de prijzen zijn hier vergelijkbaar met Nederland), maar verder vooral een dag van wachten op morgen. Er zijn wel veel meer winkels open dan een maand geleden. Af en toe wat eten of drinken en nog wat laatste souvenirs kopen, maar verder geen spannende dag.

Kathmandu vanaf een dakterras

Als we onze spullen aan het inpakken zijn op de hotelkamer breekt er een gigantisch noodweer los. Even later staat de hele stad blank. Gelukkig wordt het na een half uurtje weer droog. Nog even de laatste dingetjes kopen en dan met de hele groep Lal en de kok gedag zeggen.
Met Karin en Monique drinken we een heerlijke cocktail op een terrasje en leggen nog een kaartje. Daarna gaan we ergens wat eten. Esther is op bezoek bij een oude vriend die hier woont en Facu en Maria vinden het (begrijpelijk) leuk om gewoon weer eens even samen te eten.
De maaltijd smaakt prima, de gesprekken zijn mooi en waardevol en tot een uur of elf blijven we zitten.

Kwart over vijf op. Met de taxi en een packed ontbijt naar het vliegveld. Het wachten is begonnen. Sven voelt zich helaas niet lekker, maar dat duurt gelukkig niet zo heel lang. Ons vliegtuig heeft anderhalf uur vertraging, maar we hebben drieëneenhalf uur overstaptijd in Dubai, dus geen zorgen. Helaas: toch wel. Als we allemaal ingestapt zijn duurt het nog bijna twee uur voor we vertrekken en zo ongeveer op het tijdstip dat we landen vertrekt onze vlucht naar Amsterdam. Geen eten, behalve een laatste bak zoutjes en moeten betalen voor water of ander drinken. Bizar met zoveel vertraging.
Samen met heel veel andere passagiers krijgen we een hotelkamer en worden overgeboekt op een andere vlucht. Voor ons helaas bijna 24 uur wachten. Balen! In plaats van vrijdagavond dus pas zaterdagavond thuis.
Na inchecken in het hotel eerst maar eens eten. De maaltijdbonnen zijn gelukkig wel gratis, maar ook hier moeten we ons drinken zelf betalen. Een redelijk goed buffet; we hebben honger. Behalve die paar zoutjes hebben we ook in het vliegtuig niets kunnen eten: de broodjes waren al uitverkocht. Voor ons gevoel is het inmiddels ook al avond: de eerste twee uur tijdverschil hebben we alvast ingelopen.

De ''fonteinenshow'' bij de Bur-Khalief

Op de hotelkamer besluiten we toch nog even naar de stad te gaan. Het vliegveld afkomen kost meer tijd dan de rit met de metro. Bij de Bur-Khalief stappen we uit. Toch leuk om het hoogste gebouw ter wereld nu ook met eigen ogen gezien te hebben. We kijken, samen met heel veel andere mensen in de bloedhitte naar de ''fonteintenshow'' en duiken daarna snel weer de shoppingmall in voor airco. En om Lego voor Eljer en Jilke te kopen. Nog een ijsje eten en dan is het tijd om weer terug te gaan naar het hotel. Sven voelt zich inmiddels steeds beroerder worden.
Door de douane met alleen een camera en twee dozen Lego en dan naar de hotelkamer om nog wat te drinken, douchen en slapen.

Lang uitgeslapen; vreemd ondanks het tijdverschil. We waren er blijkbaar aan toe. Snel naar het ontbijtbuffet, want dat is maar tot tien uur. Tijd om nog naar de stad te gaan hebben we vanmorgen niet, dus dan maar vervelen op de luchthaven. Ook nog even gratis lunchen.
Zitplaatsen bij de nooduitgang en verder een rustige vlucht. Om tien uur, met meer dan 24 uur vertraging, gelukkig weer thuis!

Terug naar hikes buiten Europa.

Terug naar (wandel) vakanties.